خواجوی کرمانی معروف به خلاقالمعانی و نخلبند شاعران / عارفی که حق زیادی بر گردن حافظ دارد
تاریخ انتشار: ۱۷ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۸۲۳۴۲
به گزارش خبرنگار فرهنگی ایسکانیوز، امروز هفدهم دیماه سالروز بزرگداشت خواجوی کرمانی از شعرای بزرگ ایران زمین در قرن هشتم هجری قمری است. شاعری که خلاقالمعانی و ملکالفضلا نیز نامیده میشود. او یکی از کثیرالشعرترین شاعران زبان فارسی است و از جمله شاعرانی است که درزمان حیاتش، دیوان او جمعآوری شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
کمالالدین ابوالعطا محمودبن علی بن محمود مرشدی کرمانی عارف بزرگ و شاعر استاد ایران در قرن هشتم هجری است. نسبت مرشدی به سبب انتساب او به فرقهٔ مرشدیه یعنی پیروان شیخ ابواسحق کازرونی است. بعضی از تذکرهنویسان به او عنوانهای 'نخلبند شعرا' و 'خلاقالمعانی' و 'ملکالفضلا' نیز دادهاند. تخلص او در همهٔ شعرهایش 'خواجو' است که خود مصغر خواجه و این تصغیر از باب تحبیب است. ولادت شاعر به تصریح خودش به سال ۶۸۹ هـ اتفاق افتاده است.
کمالالدین ابوالعطا محمودبن علی بن محمود مرشدی کرمانی متخلص به خواجو یکی از شاعران برجسته ایران در قرن هشتم هجری است. وی در نیمهشب یکشنبه بیستم ذی الحجه سال ۶۸۹ هجری در کرمان چشم به جهان گشود. پدر خواجو نامش علی بن محمود بوده و یکی از اکابر معروف کرمان است که نام خواجو را ابوالعطا ملقب به کمالالدین نهاد. هنوز پسر بچهای بیش نبود که شایستگی خود را با سرودن قصیده تاریخ حمام یزد نشان داد. این قصیده بر دیوارهای این بنا نقش شد و برای همیشه باقی ماند.
او پس از آنکه دوران کودکی را در زادگاه خود پشت سر گذاشت در پی کسب علم و کمال به سیر آفاق و انفس پرداخت و قسمت اعظم زندگیاش را پیاده به سیر و سیاحت گذراند. او در دوران جوانی خود جدا از کسب دانش های معمول روزگار مسافرت را نیز پیشه کرده و بازدید هایی از مناطق اصفهان، آذربایجان، شام، ری، عراق و مصر نیز داشته است. پس از بازگشت به ایران در سال ۷۳۶، به اصفهان رفت. بعد از چندی به کرمان و سپس به شیراز رفت و تحت حمایت خاندان اینجو روزگار میگذرانید. خواجو درنزد شیخ امین الدوله کازرونی و شیخ علاءالدوله سمنانی کسب فیض کرده و صاحب مدارج عالی شده بود. شیخ امینالدوله کازرونی و شیخ علاءالدوله سمنانی ازمهمترین استادان خواجو بودند. خواجو به همسر و فرزندان خودعلاقه بسیار داشت. بدان علت درمثنوی گوهرنامه از فرزندش مجیدالدین علی نام برده است.
ویژگیهای روحی و اخلاقی خواجوخواجو از شعرایی است که ضمن غزلسرایی مدحگو و قصیده سرا هم بوده و از این راه خواسته مزیّتی عالی بیابد و این آرزو به وضوح از اشعارش پدیدار است. در دیوان وی هجو کم است وآنچه ملاحظه میشود چنان که گفته شد راجع به ایام جوانی است و در این ایّام جوانی بیحرص و طمع نبود و هر چه از ممدوح میستد توقّع بیشتر داشت و از اینرو به این و آن زیاد توسّل میکرد.
خواجو از شعرای معاصرش دراشعارخود یاد نکرده و پیداست اعتنایی به آنان نداشته و در مقابل خویش ناچیز می شمرده حسّ غرور کمابیش در اشعارش ظاهر و همچنین زهد و ریاضت در آثارش پدیدار است. خواجو با وجود آنکه منسوب به فرقه مرشدیه بود ولی به علاءالدوله ارادت بسیار داشت و مدتی مقیم خانقاه وی بود. خواجو مداح «سلطان ابوسعید خان چنگیزی» بوده، سپس بواسطه حضور در خدمت جمعی از مشایخ از آن کار دست کشید و طریق انزوا پیش گرفت.
نقش مؤثر خواجو در ساخته شدن هویت ادبی حافظدکتر انوری میگوید: خواجو فلز ارزشمندی است که در ساختن آلیاژ حافظ نقش بسیار مؤثری داشته و واقعاً میتوان گفت که اگر خواجو نبود حافظ هم نبود یا حافظ این جایگاه و این درجه از هنر و درخشندگی و برجستگی را که الان دارد، نداشت. خواجوی کرمانی از شاعرانی است که تاریخ به او ستم فراوانی کرده و او را بین دو قله بزرگ قرار داده: در برابر عظمت سعدی و حافظ. مقطع تاریخیای که او در آن قرار گرفته جلوه چندانی پیدا نکرده یا نتوانسته خودش را خوب نشان دهد. از شوربختیهای خواجو، قرار گرفتن بین دو قله سر به آسمانسای سعدی و حافظ است.
باید گفت که خواجو نسبت به حافظ حق تقدم و استادی دارد؛ هم تعداد ایهامهایش راوان است و هم توازی معنایی دارد. در شعر حافظ معنی سنتی ایهام دستخوش تغییر و دگرگونی میشود. در قدیم ایهام یعنی اینکه شما یک کلمهای بیاورید که دو معنا داشته باشد، یک معنا دور از ذهن و یک معنا نزدیک به ذهن، طوری که وقتی آن را میشنوید ابتدا معنای نزدیک و بعد از فکر و تأمل بیشتر معنای دور از ذهن به ذهن شما میرسد. اما حافظ این ایهام را گسترش داد و میبینید در ادامه کار خواجو، کار حافظ این است که این قانون که یک کلمه دو معنا بدهد را زیر پا گذاشت، گاهی در بیت حافظ دو معنا که سهل است، بیست معنا میبینیم؛ یعنی گاهی بیت بهنحوی تنظیم شده است که هر گوشهی این بیت یک ایهام دارد، یا شاید بیست معنا در یک بیت بیابید.
وفات خواجوی کرمانیمرگ خواجو در حدود سال ۷۵۲ هـ و گویا در شیراز اتفاق افتاد و گور او در تنگ اللهاکبر شیراز نزدیک دروازهٔ قرآن واقع است.
آثار خواجوآثار خواجو متعدد و کلیان او مفصل و از هر حیث سزاوار دقت و شایان اهمیت است. وی که سرودن شعر را از اوان جوانی آغاز کرد تا پایان حیات به آفرینش آثار منظوم و منثور خود سرگرم بود. مجموعهٔ شعرهایش متجاوز از چهل هزار بیت است. وی در دوران زندگانیش به اشارهٔ تاجالدین احمد وزیر و به دستیاری جمعی از محرران به جمعآوری و تدوین شعرهای خود پرداخت.
دیوان خواجو که به دو بخش 'صنایعالکمال' و 'بدایعالجمال' تقسیم شده است مشتمل بر انواع قصیده، غزل، قطعه، ترجیع، ترکیب، مثنوی و رباعی است. قصیدههای خواجو در مدح و گاه در وعظ و بخشی از آنها در منقبت بزرگان دین است.
مثنویهای ششگانهٔ او که خواجو در سرودن آنها به نظامی و فردوسی نظر داشته عبارتست از:
۱. سامنامه که منظومهای است حماسی و عشقی به بحر متقارب مثمن مقصور یا محذوف و به تقلید از شاهنامهٔ فردوسی ساخته شده و راجع است به سرگذشت سام نریمان. این منظومه در حدود ۱۴۵۰۰ بیت دارد و شاعر آن را بهنام ابوالفتح مجدالدین محمود وزیر ساخته است.
۲. همای و همایون و آن مثنوی است عاشقانه در داستان عشق همایون با همای دختر فغفور چین به بحر متقارب که خواجو آن را به سال ۷۳۲ هجری در ۴۴۰۷ بیت به پایان رسانید و بهنام شمسالدین صاین و فرزندش عمیدالملک رکنالدین کرد.
۳. گل و نوروز که منظومهای است به بحر هزج مسدس محذوف یا مقصور در عشق شاهزادهای نوروز نام با 'گل' دختر پادشاه روم که خواجو آن را به سال ۷۴۲ در ۵۳۰۲ بیت و برای نظیرهسازی در برابر خسرو و شیرین نظامی سروده است.
۴ . روضةالانوار که منظومهای است به یکی از متفرعات به بحر سریع (مفتعلن مفتعلن فاعلن - یا: فاعلان) و خواجو آن را به پیروی از مخزنالاسرار نظامی در اندکی بیش از دو هزار بیت بهنام خواجو شمسالدین صاین ساخت و بهسال ۷۴۳ به اتمام آورد. موضوع این منظومه اخلاق و عرفان و وصف حالی رسا از خود شاعر است.
۵. کمالنامه و آن منظومهای است عرفانی در دوازده باب بر وزن سیرالعباد سنائی در ۱۸۴۹ بیت که خواجو آن را به یاد شیخ مرشد ابواسحق کازرونی آغاز و بهنام شاه شیخ ابواسحق اینجو بهسال ۷۴۴ هـ ختم کرده است.
۶. گوهرنامه و آن منظومهای است در ۱۰۲۲ بیت به بحر هزج مسدس مقصور یا محذوف که بهسال ۷۴۶ هـ به اتمام رسیده است و شاعر آن را بهنام امیر مبارزالدین محمد و وزیر او بهاءالدین محمود و در منقبت او و پدر و نیاکانش ساخته است.
آثار دیگر خواجو عبارتست از مفاتیحالقلوب که متخبی است از شعرهای او، رسالةالبادیه به نثر در سوانح سفر مکه، رسالهٔ سبعالمثانی در مناظرهٔ شمشیر و قلم، رسالهٔ مناظرهٔ شمس و سحاب به نثر.
انتهای پیام/
صفیه رجایی هرندی کد خبر: 1166469 برچسبها شعر و ادبیاتمنبع: ایسکانیوز
کلیدواژه: شعر و ادبیات خواجوی کرمانی منظومه ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۸۲۳۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
خلاقیت؛ موتور رشد شهرها
خلاقیت و نوآوری از دیرباز از بخشهای مهم در شکلگیری و توسعه شهرها بودهاند و امروزه با توجه به پیشرفتهای گسترده محیطهای شهری فقدان آنها در برنامهریزیهای توسعه شهری در عمل بی معنا است و باید مورد توجه قرار گیرد.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، خلاقیت بهعنوان تمایل به تولید یا شناسایی ایدهها، جایگزینها یا امکاناتی تعریف میشود که ممکن است در حل مشکلات، برقراری ارتباط با دیگران و سرگرم کردن خود و دیگران مفید باشد. افراد برای خلاق بودن باید اطراف خود را به روش یا از منظری جدید تماشا کنند. توانایی ایجاد جایگزینها یا دیدن متفاوت اطراف بهطور منحصربهفرد با تغییر اتفاق نمیافتد، بلکه نیازمند اقداماتی اساسیتر مانند انعطافپذیری و لذت بردن از هر آن چیزی است که تاکنون دیده یا شنیده نمیشد.
یک محیط خلاق میتواند یک اتاق، یک دفتر، یک ساختمان، مجموعهای از ساختمانها، یک انبار بازسازی شده، محوطه دانشگاه، خیابان، منطقه، محله و گاهی اوقات یک شهر باشد. البته این مکانها به همان اندازه میتوانند کاملاً غیرخلاقانه باشند. آنچه یک محیط را خلاق میکند این است که به کاربر این حس را میدهد که میتواند به مکانی که در آن قرار دارد شکل دهد یا آن را از نو خلق کند.
شهر خلاق و نوآوری شهریشهر خلاق بهعنوان یک رویکرد و چارچوبی متمایز و در عین حال انعطافپذیر ارائه میشود و زمانی ارزشمند است که رویکرد شهر خلاق را تحت نگرانیهای جدیدی قرار میدهد که به تقویت مجدد آن کمک میکند. شهر خلاق شهری است که در آن خلاقیت یک عامل استراتژیک در توسعه شهر بهشمار میرود. چنین شهری مکانها، تجربیات، جاذبهها و فرصتهایی را برای پرورش خلاقیت در بین شهروندان خود فراهم میکند.
درک شهر خلاق بهعنوان یک رویکرد به دو دلیل مهم است. اولین مورد ظرفیتی است که این رویکرد برای تأثیرگذاری در حوزههای سیاستهای شهری و فرهنگی حفظ میکند. دوم اینکه رویکرد شهر خلاق به معرفی درک پیچیدهای از بعد فرهنگی که محیطهای شهری، زندگی عمومی و حکمرانی شهر دارند، کمک کرده است. خلاقیت نه تنها کلید موفقیت، بلکه یک گرایش طبیعی شهرها است که این امر درک شدن آن را در محیطهای شهری ضروری میکند رویکرد شهر خلاق بهویژه در رادیکالیترین فرمولبندیهای اولیه خود، ارتباط نزدیکی با نوآوری شهری دارد.
نوآوری شهری نیز بهعنوان فرایند جدید یا بهبود یافتهای درک میشود که بهطور قابلتوجهی با فرآیندهای قبلی متفاوت است. برای دههها، تمرکز نوآوری بر پیشرفتهای فنی قرار داشت، اما امروزه تمرکز بر فرآیندهای غیرفناورانه نیز در حال گسترش است و حتی گاهی برای بهرهگیری از نوآوری هیچ نیازی به استفاده از فناوری نیست. برای مثال نوآوری ممکن است شامل معرفی وسایلنقلیه خودران هوشمند، برقی و تقاضامحور یا طراحی نوعی برنامهریزی شهری باشد که نیازی به استفاده از خودرو ندارد. بیش از نیم میلیون شهر در جهان وجود دارد و همه آنها تا حدی نوآوری دارند. خلاقیت یک فرآیند واگرا و نوآوری دارای منطق همگرا است و به همین دلیل این دو به یکدیگر نیاز دارند.
نوآوری و خلاقیت در شهرهانظریههای توسعه محلی و منطقهای شهرها طی دهههای اخیر شاهد ظهور مجموعهای از تغییرات بود که جنبههای مختلف مرتبط با فرهنگ را بهعنوان عناصر کلیدی در آینده واقعیتهای شهری مفهومسازی کرد. این مفاهیم در قالب اصلی «شهر خلاق» گنجانده شد و یک مدل بدیهی را تشکیل داد که دارای ارزش کلی بود. پس از آن بررسی فرآیندهایی که از طریق آنها چارچوبی منسجم و پذیرفتهشده در این زمینه شکل گرفت، ماهیت پیچیده شهر خلاق را آشکار کرد و به سیاستگذاریهایی با تأثیرگذاری بالا در زمینه شهرسازی منتهی شد. بخش فرهنگی محیطهای شهری امروزه بسیار حائز اهمیت است. شهرها و مناطق متعدد سیاستهایی را طراحی میکنند که خواستار عمل در حوزههای مرتبط با آن هستند و سازمانهای بینالمللی اصلی اهمیت محوری فرهنگ، خلاقیت و نوآوری را در حکمرانی شهری و توسعه شهر به رسمیت شناختهاند.
هدف شهرسازی خلاق این است که شهر بهعنوان یک اثر هنری زنده در نظر گرفته شود که در آن شهروندان میتوانند در ایجاد یک مکان دگرگونشده مشارکت داشته باشند. این امر مستلزم بر خودرای از خلاقیت اقشار مختلف همچون مهندسان، مددکاران اجتماعی، برنامهریزان شهری، شخصیتهای تجاری، برگزارکنندگان رویدادها، معماران، متخصصان مسکن، متخصصان فناوری اطلاعات، روانشناسان، مورخان، انسانشناسان، دانشمندان علوم طبیعی، محیطبانان، هنرمندان مردمی و مهمتر از همه مردم عادی باشد که بهعنوان شهروند در شهرها زندگی میکنند. این خلاقیت، همهجانبه و نهتنها محرک کشف یک اختراع فنی جدید، بلکه مولد ایجاد تعاملات در جریان شهری است.
هر دورهای از تاریخ به شکل خاصی از خلاقیت نیاز دارد، چراکه بدون شک امروز با دیروز و فردا متفاوت خواهد بود. خلاقیت پاسخی برای همه مشکلات شهری نیست، اما پیشزمینههایی را ایجاد میکند که در آن امکان فراهم آوردن فرصتهایی برای یافتن راهحلهای خلاقانه برای توسعه شهری وجود دارد. خلاقیت شهری مهمتر از همه نیازمند تغییر در طرز فکر و برخورداری از اخلاق است. این اخلاق مربوط به هر آن چیزی میشود که زندگی میبخشد، آن را حفظ میکند و گسترش میدهد. این امر مستلزم تمرکز بر خلاقیت نرم است که شامل توانایی پرورش شهرها و بومشناسی فرهنگی آنها میشود.
خلاقیت همواره در طول تاریخ در شهرها وجود داشته، هرچند با عناوین نبوغ، مهارت، استعداد یا هوش اختراع شناخته میشده است. به عبارت دیگر شهرهای سراسر جهان به خودی خود و مطابق معمول ایجاد نشده و هر یک از ویژگیهای برخوردار است که بدون شک لازمه آنها برخورداری از عنصر خلاقیت محسوب میشود. امروزه نیز شهرها به دلایل مختلفی از این عنصر بهره میبرند. در اصل اینگونه احساس میشود که خلاقیت میتواند پاسخی به مشکلات و فرصتهای تغییر شرایط تجارت جهانی، تجدید ساختار اقتصادی، اقتصاد مبتنی بر فناوری اطلاعات و جامعهای باشد که تمرکز عمده آنها بر خلق ثروت از طریق ایدهها است. این امر به تغییرات چشمگیری منجر میشود که شبیه یک تغییر پارادایم به نظر میرسد.
لزوم بهرهگیری از خلاقیت و نوآوری در شهرهابسیاری از شهرها یا مناطق امروزی در حال نابودی هستند و دلیل عمده چنین امری این است که بسیاری از آنها به دلایل زیرساختهای فیزیکی یا استمرار در عملکرد به شیوههای مرسوم، در گذشته خود گیر کردهاند. پیشگیری از این نابودی مستلزم تغییر در نگرشها و نحوه اداره سازمانهای شهری است که این امر بهشدت به بهرهگیری از عنصر خلاقیت نیاز دارد. این اقدام با افزایش رقابتپذیری همراه است، چراکه نشان میدهد منابع رقابت شهرها با یکدیگر اکنون در سطوح متفاوتی از قبل قرار دارد و شهرها باید فراتر از صرف هزینههای پایین و بهرهوری بالا با یکدیگر رقابت کنند. بخشی از این رقابت نو میتواند شامل غنای فرهنگی یک شهر، بهبود ظرفیت شبکهسازی آن در سطح جهانی و همگام شدن با بهترینهای جهانی با ایجاد توانایی مشارکت جوامع یا افزایش آگاهی و کیفیت طراحی شهرها نهتنها بهعنوان یک افزونه، بلکه بهعنوان بخشی ذاتی از توسعه باشد که از طریق درک نحوه عملکرد شهری با استفاده از پتانسیل رسانهها صورت میگیرد.
هدف شهرهایی که سعی در بهرهگیری از خلاقیت دارند ایجاد شرایطی است که تصمیمگیرندگان شهری بتوانند پتانسیلهایی مانند تبدیل زبالهها به منابع تجاری را بازنگری، داراییهای پنهان مانند کشف سنتهای تاریخی را برای تبدیل شدن به یک محصول جدید ارزشگذاری مجدد و داراییهای معنوی همچون سرمایه اجتماعی که باعث تولید ثروت میشود را اندازهگیری کنند.
بهرهگیری از خلاقیت میتواند با برانگیخته شدن شور و اشتیاق شهروندان نسبت به شهر خود با توسعه برنامههایی همراه باشد که به آنها یاد میدهد شهر خود را دوست داشته باشند؛ برنامههایی که میل آنها را به یادگیری و کارآفرینی افزایش میدهد. این اقدام میتواند با پرورش استعدادهای محلی، بازنگری منابع فرهنگی، پیکربندی مجدد زیرساختهای شهری، بازگویی داستان متمایز هر شهر برای نسل جوان، بازاندیشی در برنامههای درسی برای آموزش مهارتهای باکیفیتتر و مواردی از این قبیل صورت بگیرد و با افزایش تابآوری شهری بهعنوان اصل اساسی بقای شهرها همراه شود که نیازمند برنامههای آموزشی جدید است.
شبکه شهرهای خلاق یونسکوشبکه شهرهای خلاق یونسکو (UCCN) در سال ۲۰۰۴ با هدف ارتقای همکاری بین شهرهایی ایجاد شد که خلاقیت را بهعنوان یک عامل استراتژیک برای توسعه پایدار شهری شناسایی کردهاند. در حال حاضر این شبکه را ۳۵۰ شهر در سراسر جهان تشکیل میدهند که با هم در جهت یک هدف مشترک عمل میکنند، این هدف شامل قرار دادن خلاقیت و صنایع فرهنگی در قلب برنامههای توسعه خود در سطح محلی و همکاری فعال در سطح بینالمللی است.
شبکه شهرهای خلاق نهتنها بهعنوان بستری برای تأمل در نقش خلاقیت بهعنوان اهرمی برای توسعه پایدار، بلکه بستری برای اقدام و نوآوری بهویژه برای اجرای دستور کار ۲۰۳۰ برای توسعه پایدار و هفت زمینه خلاقانه صنایع دستی و هنرهای عامیانه، هنرهای رسانهای، فیلم، طراحی، غذا، ادبیات و موسیقی است.
نوآورترین و خلاقترین شهرهای جهانووهان چین برای پاسخ به بیماری همهگیر کرونا و تحول، انطباق و پاسخ به همهگیری کووید -۱۹ موفق به دریافت جایزه «بازیابی نوآوری» شد.
کمیسیون اروپا دورتموند آلمان را به دلیل تاریخچه نوآوری خود از طریق همکاری با پروژه «شهر همسایگان» بهعنوان پایتخت نوآوری اروپا در سال ۲۰۲۱ و وانتا فنلاند را به دلیل تلاشهای خود در زمینه نوآوری بهعنوان «شهر نوآورانه در حال ظهور اروپا» معرفی کرد.
توکیوی ژاپن با توجه به نحوه بهکارگیری فناوری شهری، ظرفیت دیجیتال آن و مهمتر از همه تأثیر اجتماعی مثبت، نوآورترین و مبتکرترین شهر سیاره زمین شناخته شد. بر اساس این شاخص، بوستون جایگاه دوم و نیویورک رتبه سوم را به خود اختصاص دادند.
مانیز اسپانیا در شبکه شهرهای خلاق یونسکو بهعنوان «شهر صنایع دستی و هنرهای محبوب» شناخته میشود.
بوستون ایالات متحده به دلیل «بافت فرهنگی و ثروت انسانی»، در کنار بهرهگیری از مدل متنوع گردشگری، عنوان «بهترین شهر خلاق» را به دست آورد.
نوآورترین شهرهای جهان در سال ۲۰۲۲ شامل توکیو، لندن، نیویورک، پاریس، سنگاپور، لسآنجلس، بوستون، سانفرانسیسکو و هیوستون و در سال ۲۰۲۳ شامل لندن، نیویورک، توکیو، پکن، پاریس، سانفرانسیسکو، لسآنجلس، شانگهای، سئول و مسکو بود.
کد خبر 749781